30 خرداد؛ روز جهانی پناهندگی
روز جهانی پناهندگی | |
تاریخ | 20 ژوئن برابر با 30 خرداد |
علت نامگذاری | عظیمداشت جرات، قدرت و عزم زنان، مردان و بچه هایی که به دلیل آزار و اذیت، درگیری و خشونت مجبور به فرار از خانه های خود شدند |
خبرنگاران | سرویس عمومی - مجمع عمومی سازمان ملل متحد، دسامبر سال 2000 میلادی روز بیستم ژوئن هر سال را به عنوان روز جهانی پناهندگان نام گذاری کرد. به گزارش آژانس پناهندگان سازمان ملل، شمار پناهندگان و آوارگان جهان در سال 2015 میلادی به رقم بی سابقه 65/3 میلیون نفر رسید که بسیاری از آنها افرادی هستند که از مناطق جنگی گریخته اند، این رقم طی دو سال گذشته روبه رشد بوده است. تعداد پناهندگان و آوارگان از سال 2010 تا 2015 میلادی حدود 50 درصد افزایش یافت. این آمار به این معنی است که در حال حاضر در جهان از هر 113 نفر، یک نفر در زمره پناهجویان، پناهندگان، یا جنگ زدگان آواره شده در داخل یا خارج از کشور خود قرار می گیرد.
تاریخچه روز جهانی پناهندگی
20 ژوئن روزی متعلق به پناهندگان است، روزی که کنوانسیون پناهندگی سازمان ملل به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل رسید، در واقع این روز دو ماده 13 و 14 از اعلامیه جهانی حقوق بشر اعلام شد. ماده 13 و 14 اعلامیه جهانی حقوق بشر مربوط به پناهندگان است. مفاد این دو ماده عبارتند از :
1. ماده 13 اعلامیه جهانی حقوق بشر
- هر فردی حق دارد که در داخل هر کشوری آزادانه عبور و مرور کند و محل اقامت خود را انتخاب کند.
- هر فردی حق دارد هر کشوری و از جمله کشور خود را ترک کند یا به آن بازگردد.
2. ماده 14 اعلامیه جهانی حقوق بشر
- هر فردی حق دارد در برابر تعقیب، شکنجه و آزار، پناهگاهی جستجو و در کشورهای دیگر پناه اختیار کند.
- در مواردی که تعقیب واقعا مبتنی به جرم عمومی و غیر سیاسی یا رفتارهائی مخالف با اصول و مقاصد ملل متحد باشد، نمی توان از این حق استفاده کرد.
تعریفی از روز جهانی پناهندگی
فرایند مهاجرت و جابه جایی جمعیت در نقاط مختلف جهان، ملازم با تحولات تاریخی، ابعاد و شکل های مختلفی به خود گرفته است. در طول تاریخ عوامل طبیعی و زیست محیطی از قبیل حوادث و بلایای طبیعی و عوامل سیاسی مانند جنگ ها همیشه در جابه جایی توده ای جوامع موثر بوده اند. در قرون اخیر کشف قاره آمریکا و سیل مهاجرت اروپائیان در جست وجوی کار و شرایط زندگی بهتر و موج انتقال بردگان سیاه پوست آفریقایی به این قاره نقطه عطفی در تحولات مهاجرت های بین المللی بود. از دیگر تحولات تاریخی عظیم موثر بر مهاجرت های بین المللی، رشد سرمایه داری، انقلاب صنعتی و گسترش صنعتی شدن و شکل گیری نظام های سیاسی مبتنی بر ناسیونالیسم و دولت-ملت های جدید بود.
هر ساله در 20 ژوئن دفاتر کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان در سرار جهان و تعداد بی شماری از گروه های مدنی و افراد عادی روز جهانی پناهنده را جشن می گیرند.
کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR)
کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل با نام مخفف UNHCR از زیرمجموعه های سازمان ملل است. این کمیساریا که دفتر آن در ژنو سوئیس واقع شده است 14 دسامبر سال 1950 میلادی به منظور محافظت و حمایت از پناهندگان و یاری رساندن در امر بازگشت یا اسکان مجدد آنها تاسیس شد. کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل به عنوان جایگزین سازمان بین المللی پناهندگان و پیش تر از آن اداره کل نجات و توانبخشی سازمان ملل، تاسیس شد. مهمترین وظیفه این کمیساریا، رهبری و هماهنگ نمودن فعالیت های بین المللی جهت محافظت و برطرف مسائل پناهندگان در سراسر جهان است.
کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد کوشش می نماید به جهانیان یادآوری کند میلیون ها انسان پناهنده که مجبور به ترک خانه خود شده اند، با چه مسائلی روبرو هستند. براساس منشور کمیساریای عالی پناهندگان تمامی افراد از حق خود برای درخواست پناهندگی و جستجوی پناه و مامن مطمئن در یک کشور دیگر، امکان برگشت داوطلبانه به کشور خود یا سکونت در یک کشور دیگر باید برخوردار باشند.
فعالیت های کمیساریا بر طبق قوانین و مقررات سازمان در چارچوب کنوانسیون سازمان ملل متحد است. کمیساریا سازمانی بی طرف محسوب می گردد که حمایت و یاری های خود را برای برطرف احتیاجهای پناهندگان بدون توجه به نژاد، جنسیت، دین و دیدگاه های سیاسی آنها انجام می دهد. کمیساریا اهمیت ویژه ای به احتیاجهای بچه ها می دهند و همچنین برای ارتقا و کسب حقوق برابر برای زنان و دختران کوشش می نماید. به همین مناسبت، هرساله از طرف مقامات سازمان ملل متحد در امور پناهندگان و بعضی کشورهای مهاجرپذیر مراسم هایی برگزار می گردد.
لازم به ذکر است، سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR) عظیمترین و رسمی ترین ارگان بین المللی درامور ساماندهی و حمایت از پناهجویان و پناهندگان جهان به شمار می آید و فعالیت گسترده ای نیز در این خصوص دارد.
یکی از کشورهایی که تعداد زیادی پناهنده دارد جمهوری اسلامی ایران است، کشور ما دومین کشور پناهنده پذیر در جهان است و در حال حاضر با وجود خروج بسیاری از پناهندگان هنوز حدود یک میلیون پناهنده دارد.
بیشتر بدانید: روز جهانی مهاجران
روز جهانی پناهندگی در ایران
جمهوری اسلامی ایران که میزبان یکی از عظیمترین جمعیت های پناهنده جهان است به همراه کمیساریا به عظیمداشت این روز مهم خواهند پرداخت، تا بیش از 30 سال میزبانی سخاوتمندانه دولت و مردم ایران از پناهندگان را یادآور گردد و نیز بر احتیاج به حمایت مستمر جهت تداوم یاری های بشردوستانه و پیشبرد راهکار ها تاکید کند.
در ایران، روز جهانی پناهنده توسط اداره کل امور اتباع و مهاجرین خارجی و دفاتر کمیساریا طی مدت 10 روز و در استان های تهران، اصفهان، سمنان، فارس، خراسان و کرمان برگزار خواهد شد.
هدف روز جهانی پناهندگی
روز جهانی پناهنده، روزی است که کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد کوشش می نماید به جهانیان یادآوری کند میلیون ها انسان پناهنده که مجبور به ترک خانه خود شده اند، با چه مسائلی روبرو هستند.
براساس منشور کمیساریای عالی پناهندگان تمامی افراد از حق خود برای درخواست پناهندگی و جستجوی پناهگاه و مامن مطمئن در یک کشور دیگر، امکان برگشت داوطلبانه به کشور خود یا سکونت در یک کشور دیگر باید برخوردار باشند.
فعالیت های کمیساریا بر طبق قوانین و مقررات سازمان در چارچوب کنوانسیون سازمان ملل متحد است. کمیساریا سازمانی بی طرف هستند که حمایت و یاری های خود را برای برطرف احتیاجهای پناهندگان بدون توجه به نژاد، جنسیت، دین و دیدگاه های سیاسی آنها انجام می دهد. کمیساریا اهمیت ویژه ای به احتیاجهای بچه ها می دهند و همچنین برای ارتقا و کسب حقوق برابر برای زنان و دختران کوشش می نماید.
همانطور که گفته شد، هرساله از طرف مقامات سازمان ملل متحد در امور پناهندگان و بعضی کشورهای مهاجرپذیر مراسم هایی برای عظیمداشت روز جهانی پناهندگی و معطوف کردن توجه جهانیان به این مسئله برگزار می گردد.
منبع: setare.com