پیشنهاد پولی شدن کوهنوردی در دماوند - کشتی کروز

ایرناپلاس: فارغ از برداشت های بی رویه از معادن و کوهستان های کشور که خود موضوع ده ها و صدها گزارش است، تب کوهنوردی و گردشگری کوهستان چند سالی است که اکوسیستم کوهستانی ما را در معرض فشار و تخریب قرار داده است. این امر به ویژه در خصوص مناطق کوهستانی که در نزدیکی شهرهای عظیم قرار دارند بیشتر مشاهده می گردد.هفته ای نیست که گزارشی از هجوم کوهنوردان به اکوسیستم های کوهستانی و اقداماتی همچون رهاسازی زباله یا موتورسواری و خودروسواری در دامنه های کوهستانی منتشر نگردد.

یکی از مناطق کوهستانی ما در کشور که بیشترین آسیب را در این مورد متحمل شده و هر روز گزارش های ناراحت نماینده ای در خصوص آسیب به محیط های بکر کوهستانی آن به گوش می رسد یا تصاویر آن در شبکه های اجتماعی دست به دست می گردد، کوه دماوند و اکوسیستم بی نظیر اطراف آن است.

این مساله بسیاری از فعالان محیط زیست کشور را نگران نموده است و آنها خواهان توجه بیش از پیش به موضوع حفاظت از کوه دماوند و اکوسیستم اطراف آن هستند.

به اعتقاد آنها باید فکری جدی برای فرهنگسازی در خصوص کوهنوردی و گردشگری مسئولانه کرد و تا آن موقع باید از پروتکل های حفاظتی برای محدودیت در صعود کوهنوردان به دماوند بهره برد.

هجوم عجیب و غریب به دماوند در سال های اخیر

عباس محمدی فعال محیط زیست و کوهنورد با یادآوری ارزش اکوسیستم و منابع طبیعی کوه دماوند می گوید: کوه دماوند با بیش از 5610 متر ارتفاع به عنوان بلندترین کوه ایران و آتشفشان آسیا و خاورمیانه، به عنوان یکی از نماد ملی ما شناخته می گردد. دماوند با دومین قله ایران 1400 متر اختلاف ارتفاع داشته و ارزش زیست محیطی خاصی دارد.

دماوند به سبب نوع خاک آتشفشانی و شیب زیاد، مستعد رانش و فرسایش بوده و به عنوان پدیده ای ارزشمند و طبیعی باید بیش از پیش مورد محافظت قرار گیرد. در یک دهه اخیر شاهد افزایش عجیب و بی حساب و کتابِ کوهنوردان و حتی هجوم افراد غیرکوهنورد به این قله هستیم.وی می افزاید: این کوه به سبب نوع خاک آتشفشانی و شیب زیاد، مستعد رانش و فرسایش بوده و به عنوان پدیده ای ارزشمند و طبیعی باید بیش از پیش مورد محافظت قرار گیرد.

با توجه به اهمیت این اثر طبیعی، کوهنوردی در دماوند باید محدود گردد؛ از بیش از 50 سال گذشته کوهنوردی در دماوند به طور متمرکز شروع شده اما در یک دهه اخیر شاهد افزایش عجیب و بی حساب و کتابِ کوهنوردان و حتی هجوم افراد غیرکوهنورد به این قله هستیم.

به گفته مدیر دیده بان کوهستان انجمن کوهنوردان ایران، صعود به قله دماوند ساده است و افراد با فراگیری ابتدایی ترین مسائل کوهنوردی می توانند به این قله صعود نمایند و به همین علت این کوه به یک تفرجگاه تبدیل شده است.

ضرورت وضع قانون حفاظتی برای جلوگیری از صعود به کوه دماوند

وی با بیان اینکه با شرایط کنونی وضع قانون حفاظتی برای جلوگیری از صعود به کوه دماوند و اکوسیستم های اطراف آن لازم است ادامه می دهد: در کشورهای مختلف محدودیتی در صعود به بعضی قله ها اعمال می گردد که می توان از تجربه های این کشورها استفاده و صعود به کوه های مهم و ارزشمند کشور را نیز با وضع مقررات، محدود کرد.

محمدی با یادآوری اهمیت ترویج طبیعت گردی مسئولیت پذیر، می گوید: بیش از 15 سال بوده که در انجمن کوهنوردان و دوستداران کوه دماوند سخن از طبیعت گردی مسئولانه بوده اما تا به امروز اجرایی نشده است. مردم باید نسبت به حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست احساس مسئولیت داشته باشند اما نهادینه کردن این فرهنگ نیازمند صرف زمان و هزینه است.

وی می افزاید: در مسائل زیست محیطی، قوانین مناسبی وضع شده اما متاسفانه در اجرای این مقررات مشکل داریم؛ در خصوص کوه دماوند نیز مصوبه های لازم الاجرایی در کمیته صیانت از دماوند متشکل از انجمن کوهنوردان، بخشداری آمل و لاریجان وجود دارد اما تا به امروز عملیاتی نشده است.

جاده ای بدون مجوز در ارتفاع 3100 متری

محمدی با بیان اینکه در منطقه دماوند جاده ای تا ارتفاع 3100 متری بدون مجوزی ساخته شده است تصریح می نماید: براساس مصوبه کمیته صیانت از کوه دماوند، این جاده باید به گونه ای تخریب گردد که امکان اصلاح نداشته و پوشش گیاهی در آن منطقه ایجاد گردد اما تا به امروز این مصوبه اجرا نشده است.

این فعال محیط زیستی راه نجات دماوند را بازنگری در کوهنوردی و گردشگری دانسته و می افزاید: متاسفانه امروز صنعت گردشگری در بعضی مناطق به سرمایه های ملی و طبیعی آسیب زده و جنگل، مراتع و کوه ها از سوی انسان های بی مسئولیت پایمال شده است.

به گفته وی، سفر بدون گردشگری مسئولانه، چیزی جز جابجایی به قیمت از بین رفتن سرمایه های طبیعی ملی نیست و برای اقتصاد کشور نفعی ندارد.

مدیر دیده بان کوهستان انجمن کوهنوردان ایران می افزاید: کوهنوردی در دماوند با شرایط کنونی هیچ منفعت مالی، ملی و محلی ندارد و به جز برای رانندگان فصلی و قاطرداران، شغل و درآمد دیگری ایجاد نشده است و به اقتصاد این منطقه هم کمکی نمی نماید.

صعود به قله دماوند باید هزینه بر باشد

وی با تاکید بر اینکه با توجه به موقعیت استراتژیک منطقه، صعود به قله دماوند باید هزینه بر باشد، می گوید: کوه دماوند از اروپا تا افغانستان منحصر به فرد بوده و بسیاری از کوهنوردان خارجی علاقه مند به فتح این قله هستند. از محل دریافت ورودی این منطقه، می توان تعدادی محیط بان برای نظارت و محافظت منطقه و پاکسازی زباله های آن به کار گرفت.

مدیر دیده بان کوهستان انجمن کوهنوردان ایران یادآور می گردد: یکی از روش های پاکسازی زباله از منطقه دماوند، دریافت بیعانه از کوهنوردان و گردشگران است تا در قبال جمع آوری زباله، بتوانند بیعانه خود را پس بگیرند، این شیوه ای است که در بعضی کشورها نیز از آن استفاده شده است.

محمدی می افزاید: قوانین اجرا شده در کوه دماوند را می توان در دیگر قله های حساس کشور مانند سبلان و علم کوه نیز اجرایی کرد. البته یکی دیگر از راه های نجات دماوند، جلوگیری از ساخت وساز پناهگاه و ایجاد جاده و سیستم انتقال بار با قاطر است زیرا حجم ورودی کوهنوردان و همچنین فراوری زباله را افزایش می دهد.

وی تاکید دارد که اقدامات فرهنگی در کنار وضع قانون و جریمه، راهکاری موثر برای حفاظت از اکوسیستم های کوهستانی به ویژه در مناطق حساس و آسیب پذیر است.