راهکاری علمی برای رهایی از سوسک خانگی - کشتی کروز

به گزارش خبرنگاران، سوسری ها یا همان سوسک های خانگی که برای بسکمک از مردم دنیا، چندش آور محسوب می شوند، با بیش از 4600 گونه تقریباً در سرتاسر دنیا پراکندگی دارند. طبق آخرین چک لیست ارائه شده، 26 گونه از این حشرات مزاحم در ایران شناسایی شده اند که در میان آن ها، گونه ای به نام سوسری آلمانی با نام علمی جرمانیکا بلاتلا به عنوان یکی از رایج ترین آفات خانگی در اماکن انسانی به ویژه در آشپزخانه ها و همچنین حمام و سرویس های بهداشتی مطرح است. علاوه بر این گونه، گزارش هایی مبنی بر آلودگی به سوسری نوار قهوه ای نیز با فراوانی کمتر در اماکن مختلف انسانی در ایران ارائه شده اند.

در این میان، به گفته متخصصان، عدم آگاهی افراد و فقر بهداشتی، عدم نگهداری مناسب از منازل و رستوران ها، ضعف در اقدامات کنترلی آفت و جابه جایی سوسری ها در بین آپارتمان های چندواحده ازجمله علل سببی درصد زیاد آلودگی به سوسری ها ازجمله سوسری آلمانی در ایران است. همچنین سالن های پخت و توزیع مواد غذایی، سلف سرویس ها، آبدارخانه ها، سوئیت ها و انبارهای مواد غذایی به دلیل ورود مکرر مواد غذایی به صورت عمده، به ویژه همراه با کارتن های آلوده و در مواردی ورود تجهیزات دست دوم، همواره در معرض تهدید آلودگی به سوسری آلمانی و سوسری نوار قهوه ای هستند.

با توجه به اهمیت شناسایی این موجود مزاحم و اجرای عملیات صحیح کنترل آن در اماکن مسکونی و تجاری، پژوهشگرانی از دانشگاه علوم پزشکی بقیةالله (عج)، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران و دانشگاه علوم پزشکی تهران، تحقیقی مروری را در این خصوص انجام داده اند که در آن روش های پیشگیری و کنترل سوسری های آلمانی و نوار قهوه ای بررسی شده اند.

آن ها برای انجام این تحقیق، با استفاده از کلیدواژه های خاص، مقالات علمی پژوهشی مربوطه را از پایگاه های Google Scholar، ScienceDirect، Scopus، Pub Med، Web of Science، Medline و SID منتشرشده بین سال های 1977 تا 2021 استخراج کرده و مورد بررسی عمیق قرار داده اند.

نتایج این بررسی ها نشان می دهند که برنامه های مبتنی بر کنترل تلفیقی سوسری ها در قالب هرم تاکتیک های مدیریت تلفیقی بهترین کارایی را در کنترل آلودگی به سوسری ها در اماکن انسانی ارائه می دهند.

در این خصوص، حسین دهقان، استادیار و پژوهشگر مرکز تحقیقات بهداشت و تغذیه پژوهشکده سبک زندگی دانشگاه علوم پزشکی بقیةالله (عج) و همکارانش می گویند: نتایج منتشرشده از مقالات در سال های اخیر، بهترین رویکرد را در کنترل سوسری ها، اجرای برنامه های مبتنی بر استراتژی کنترل تلفیقی سوسری ها بیان کرده اند. در این استراتژی، ارتقای سطح آگاهی کارکنان و نیروهای خدماتی با استفاده از تجهیزات کمک آموزشی و برگزاری دوره های آموزشی تأثیر قابل توجهی در پیشگیری از آلودگی به سوسری ها دارد.

به گفته آن ها، در بین روش های کنترل، استفاده از فرمولاسیون هایی با کمترین سمیت، کارایی قابل توجهی را در کنترل سوسری ها از خود نشان داده اند. در این میان، کاربرد طعمه جاذب مسموم به ویژه به صورت ژل توانست در کمتر از یک هفته جمعیت سوسری ها را به صفر برساند.

طبق اطلاعات ارائه شده در این تحقیق، از مزایای فرمولاسیون فوق، استفاده هدفمند از حشره کش ها، کاهش مقاومت به حشره کش ها و به حداقل رسیدن آلودگی محیط و مخاطرات ناشی از بقایای حشره کش هاست که در استراتژی کنترل تلفیقی مورد توجه قرار گرفته است.

دهقان و همکارانش معتقدند، با اجرای استراتژی کنترل تلفیقی آفات که همزمان با استفاده از آفت کش ها، موارد متعدد دیگری را نظیر افزایش آگاهی در بر می گیرد، کاهش قابل توجهی در استفاده از حشره کش ها و بقایای آن ها در محیط و همچنین ارتقای اثرگذاری طولانی مدت و کاهش سطح آلرژن های ناشی از سوسری ها ایجاد خواهد شد.

گفتنی است این یافته های علمی پژوهشی که می توانند برای کنترل سوسری، این آفت آزاردهنده اماکن خانگی و تجاری مورد استفاده قرار گیرند، در فصل نامه تحقیقات سلامت در جامعه وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران منتشر شده اند.